Viết về đèn lồng Hội An không thể không nhắc tới cách mở đèn. Nếu ai chưa từng mở đèn lồng Hội An chắc hẳn khó lòng mở được. Đèn được mở khéo léo và đòi hỏi người sử dụng biết chút ít về kết cấu đèn lồng, có chút sành điệu, tự tin khi mở loại sản phẩm này.
Đèn Hội An được biết tới như một mẫu đèn truyền thống làm từ khung tre dán vải lụa bọc bên ngoài. Nguyên bản của loại đèn lồng này không thể xếp được do các thanh tre được cắm thẳng vào các đầu gỗ mà hiện nay vẫn thấy ở các loại đèn nhí (đèn 10cm hay đèn mini). Sau này vì lý do di chuyển của khách hàng, không thể mang đèn đi xa nên đèn được cải tiến có thể xếp gọn lại được.
Về kết cấu không khó thấy đây là loại đèn được xếp theo phương thẳng đứng với phần cố định là khung thép được gài vào 2 rãnh được tạo đối diện nhau trên vòng gỗ tròn.
Khi cầm đèn lên, cảm giác đầu tiên là bạn muốn kéo thanh khung thép này ra để lọt được vào 2 khe gỗ trên. Nhưng làm như thế, lực căng khi kéo sẽ không đều trên khung dẫn đến khi vào được khớp, đèn bị biến dạng và bạn cũng tốn rất nhiều sức khi phải tập lực trên một sợi thép nhỏ bé.
Mở đèn lồng Hội An đúng cách
Nào, bắt đầu mở đèn lồng Hội An:
- Hãy để ý rằng có 2 rãnh nhỏ trên vòng tròn gỗ phía trên, ở giữa là một thanh thép
- Bạn hãy để đèn theo chiều dọc sao cho đèn vuông góc với mặt phẳng nào đó. Bạn cũng có thể cho đèn vào một lỗ tròn nào đó hoặc để đèn trên thảm để chống trượt khi mở.
- Bắt đầu dùng 2 ngón trỏ và ngón cái của 2 bàn tay ấn đều trên vòng gỗ. Lưu ý, có nhiều trường hợp thanh thép bên trong bị lệch qua một phía khiến bạn không nhấn xuống được. Không sao cả, bạn chỉ việc kéo nó vào giữa và bắt đầu ấn xuống. Thanh thép sẽ tự động trượt vào rãnh.
- Khi nhấn thanh thép xuống một vài lần, bạn sẽ thấy nhẹ nhàng hơn khi khung tre bắt đầu mềm và giãn ra. Điều này khá qua trọng khi bạn mở các loại đèn lớn (trên 80cm).
- Đây là lúc quyết định bạn có mở được đèn lồng hay không. Khi vòng tròn gỗ trượt theo khung thép xuống đến phần thép uốn cong (hay gọi là gờ thép). Hai ngón cái của bạn sẽ có xu hướng đi xuống trước vì hai ngón ngày khỏe hơn, do đó bạn có cảm giác vòng gỗ bị nghiêng về phía bạn. Đừng lo, vì lúc này phần thép được uốn cong sẽ lọt vào vào khe gần hai ngón cái nhất.
- Sau khi đèn đã lọt qua một khe rồi. Đèn nằm ở tư thế chênh vênh. Lúc này bạn thả đèn ra. Xoay 180 độ sao cho phần thép chưa lọt vào khe về phía bạn, hai ngón cái lúc này đặt hai bên khe gỗ thanh thép chưa lọt vào.
- Nhấn mạnh hai ngón cái xuống. Lúc này khe thứ 2 sẽ lọt vào. Đèn lồng Hội An đã sẵn sàng cho bạn trang trí .
- Treo đèn lồng lên thôi.
Xếp đèn lại:
Không khó khi bạn đã biết cách mở đèn ra, việc xếp đèn lại đòi hỏi bạn phải cẩn thận. Nếu không sẽ bị kẹt tay:
- Lấy 2 tay cầm lấy phần vòng gỗ phía trên của đèn sao cho ngón cái nằm gần phía bạn giữ phần rãnh của một khe, và ngón trỏ được nằm đối diện ở khe còn lại.
- Đưa ngón trỏ lên phần phía trên thanh thép. Đối với người khỏe mạnh có thể dùng một ngón tay. Đối với phụ nữ nên dùng cả hai ngón trỏ để lên thanh thép này.
- Kéo mạnh ngón trỏ (bóp) vào phía trong của vòng gỗ. Thanh thép sẽ tự tuột xuống khi gờ thép đã qua khỏ khe gỗ.
- Xoay 180 độ, và làm lại bước 3 với khe còn lại.
- Đèn đã được xếp lại. Bạn hãy nhẹ nhàng khi bóp phần tre được uốn cong cho thẳng. Cho vào túi đựng để bảo quản đèn.
Về cách bảo quản:
Xin lưu ý với các bạn đem đi xa nên để đèn trong túi của đèn ngay cả khi bạn để đèn với các loại hành lý khác. Bạn có thể yêu cầu nhân viên bán hàng cho bạn một túi chống ẩm khi mang đi xa hoặc gửi theo xe hoặc tàu. (Các sản phẩm của Hoàng Lê luôn sẵn sàng cho bạn một gói chống ẩm khi bạn cần đem đi xa)
Khi bạn không có nhu cầu treo đèn nữa nên để vào trong túi kèm để bảo quản đèn. Không nên để đèn tiếp xúc gần với các môi trường ẩm ướt hoặc dưới nắng mưa trừ trường hợp đèn của bạn được đặt theo yêu cầu dùng cho thời tiết khắc nghiệt.
Việc sử dụng đèn vải dưới trời nắng gắt hoặc nhiệt độ cao có thể làm đèn mau phai màu. Nên chọn các màu có tone lạnh khi dùng cho các phòng ở hướng nhiều ánh sáng mặt trời sẽ giúp bảo quản đèn luôn mới lâu hơn.
Đèn lồng Hội An là loại đèn được làm bằng các vật liệu tự nhiên từ tre gỗ và vải lụa dệt. Nên có thể thấy đây là loại đèn khá thân thiện về mặt tiếp xúc với con người. Nhưng cũng chính vì điều này mà đèn lồng Hội An phải được bảo quản ở nhũng nơi cao ráo thoáng mát và ít gây va chạm nhất.
Chúc các bạn thêm vui trong cuộc sống với chiếc đèn lồng xinh xắn, mộc mạc tự nhiên và nét hoài cổ pha lẫn đương đại – đèn lồng Hội An, đã đi khắp thế giới. Hẹn gặp lại ở bài viết sau.